تغذیه نوزادان در سال‌های اول زندگی آنها بسیار حائز اهمیت است. طبق توصیه‌های سازمان بهداشت جهانی، شیر مادر بهترین گزینه برای تغذیه نوزادان است. در این مقاله، به بررسی تغذیه نوزادان با شیر مادر و فرمول شیری، اصول تغذیه نوزادان در سال اول زندگی، و نحوه انتخاب مواد غذایی مناسب برای آنها می‌پردازیم.
شیر مادر یکی از بهترین گزینه‌ها برای تغذیه نوزادان است. شیر مادر حاوی مقدار زیادی مواد مغذی مانند پروتئین، کربوهیدرات، چربی، و ویتامین‌ها و مواد معدنی است. همچنین، شیر مادر دارای مواد ضدعفونی کننده است که به نوزاد کمک می‌کنند تا از عفونت‌ها و بیماری‌ها دفاع کند. به همین دلیل، سازمان بهداشت جهانی توصیه می‌کند که نوزادان حداقل تا شش ماهگی تنها با شیر مادر تغذیه شوند و سپس می‌توان شیر خشک را به تغذیه آنها اضافه کرد.
آیا شیرخشک می‌تواند جایگزین شیر مادر در تغذیه نوزادان باشد؟
شیر خشک کودک یا شیر فرمولی نیز گزینه‌ای دیگر برای تغذیه نوزادان است. شیرخشک معمولاً از پروتئین‌های گیاهی و حیوانی، کربوهیدرات‌ها، چربی‌ها و مواد معدنی و ویتامین‌ها تشکیل شده است. فرمول شیری می‌تواند گزینه‌ای برای نوزادان با عوارضی مانند حساسیت به شیر مادر، یا در مواردی که شیر مادر در دسترس نیست باشد.
اما برای تغذیه نوزادان با فرمول شیری نیز باید مطمئن شد که فرمول شیری بهترین گزینه برای نوزاد است.
شیرخشک چیست ؟
شیر خشک یک نوع پودر شده از شیر تهیه شده است که با حذف آب موجود در شیر به دست می‌آید.
این فرآورده حاوی تمامی مواد مغذی موجود در شیر مانند پروتئین، چربی، کربوهیدرات، ویتامین‌ها و مواد معدنی است و برای استفاده در صنایع غذایی، مثل تولید شیرینی، بیسکوییت، آدامس، شکلات، کره و غیره استفاده می‌شود. همچنین شیر خشک برای مصرف در خانواده‌ها نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. به دلیل دارا بودن عمر مفید بیشتر نسبت به شیر تازه، قابلیت نگهداری و انتقال آسان‌تر، شیر خشک به عنوان جایگزینی برای شیر تازه در بسیاری از کشورها مورد استفاده قرار می‌گیرد. همچنین شیر خشک می‌تواند به عنوان یک منبع غذایی پایدار برای مناطقی که دسترسی به شیر تازه دارای محدودیت است، مورد استفاده قرار گیرد.
چطور نوزاد خود را پس از شش ماهگی تغذیه کنیم؟
پس از شش ماهگی، ممکن است نوزادان شروع به خوردن غذاهای جامد کنند. در این مرحله، باید به مواد غذایی مناسبی که برای نوزادان ایمن هستند و به آنها نیاز دارند توجه شود.
در ابتدا، می‌توان از غذاهایی مانند آب‌پزشده‌های نرم مثل کدو، شلغم، کدو حلوایی و موز برای تغذیه نوزاد استفاده کرد. بهتر است در ابتدا مقدار کمی از این غذاها را برای نوزاد تهیه کرده و سپس مقدار مورد نظر را به تدریج افزایش داد.
پس از ماهیانه، می‌توان نوع غذاها را تغییر داد. بهتر است از غذاهایی مانند پوره ماهی، تخم مرغ، گوشت خوراکی و سبزیجات همراه با برنج و یا نان استفاده کنید. در این مرحله، بهتر است نوع غذاهای مختلف را به تدریج تقدیم کنید و به کمک پزشک یا متخصص تغذیه خود، میزان نیاز انرژی و مواد مغذی نوزاد را محاسبه کنید.
پس از گذشت شش ماه از تولد، تغذیه نوزاد به یک مرحله جدید و پرکاربرد تبدیل می‌شود. در این مرحله، معمولاً نوزادان به مرور زمان از شیر مادر یا فرمول‌های غذایی به غذاهای جامد مختلف منتقل می‌شوند. در ادامه، چند نکته مهم در رابطه با تغذیه نوزاد پس از شش ماهگی بیان شده است:
- شروع با غذاهای نرم و پایدار: در ابتدا بهتر است با غذاهایی شروع کنید که نرم و پایدار هستند، مانند پوره میوه و سبزیجات یا پوره از غلاتی مانند برنج یا جو. از غذاهایی که حاوی آرد سفید هستند، مثل نان، خودداری کنید.
- معرفی مواد غذایی جدید به تدریج: بهتر است مواد غذایی جدید را به تدریج به نوزادتان معرفی کنید و به میزان کمتری شروع کنید. این کمک می‌کند تا مشکلات گوارشی نوزادان کاهش یابد.
- حفظ تنوع در تغذیه نوزاد: از تنوع در تغذیه نوزاد پس از شش ماهگی برای رشد و سلامتی بهتر آنها استفاده کنید. تلاش کنید تا غذاهای مختلف را به نوزادتان ارائه دهید و از غذاهای پرچرب و پرشکر خودداری کنید.
- شروع مواد غذایی حاوی آهن: از شش ماهگی به بعد، نوزادان باید مواد غذایی حاوی آهن، مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، لوبیا و نخود فرنگی را در رژیم غذایی خود داشته باشند. این امر برای رشد سالم و کاهش خطر ابتلا به کم‌خونی بسیار مهم است .
نکته‌ای که در تغذیه نوزادان حائز اهمیت است، رعایت بهداشت شخصی در تهیه و مصرف غذاهای آنها است. بهتر است قبل از هر بار تماس با نوزاد، دست‌ها را به دقت بشویید و از برخورد با غذاها و سطوح آلوده به باکتری و ویروس خودداری کنید.
برای تغذیه نوزادان به چه ابزار هایی نیاز داریم ؟
تغذیه نوزادان به دلیل حساسیت بالای آنها باید با مراقبت و دقت بالا انجام شود. برای تغذیه نوزادان، می‌توان از روش‌های مختلفی مانند شیر مادر، شیرخشک، فرمول شیر، یا ترکیبی از آنها استفاده کرد. برخی از وسایل مورد نیاز برای تغذیه نوزادان عبارتند از:
- شیر مادر یا شیرخشک یا فرمول شیر: بسته به انتخاب مادر یا پزشک، می‌توانید از شیر مادر، شیرخشک، یا فرمول شیر استفاده کنید.
- پستانک: اگر شیر مادر یا فرمول شیر را با پستانک به نوزاد تغذیه می‌کنید، لازم است پستانک مناسبی را برای نوزاد انتخاب کنید که به اندازه کافی نرم و قابل انعطاف باشد.
- بطری: اگر از شیر خشک یا فرمول شیر استفاده می‌کنید، بطری مناسب برای تهیه شیر و نگهداری آن نیز لازم است.
- دستمال مرطوب: برای پاک کردن دهان و صورت نوزاد بعد از تغذیه، دستمال مرطوب مورد نیاز است.
- پوشک و پوشک زیر شلواری: پس از تغذیه، نوزاد ممکن است نیاز به تعویض پوشک داشته باشد.
- حوله: برای پاک کردن نوزاد بعد از تغذیه، حوله نرم و پنبه‌ای نیاز است.
- صندلی تغذیه: برای راحتی خود و نوزاد، می‌توانید از صندلی تغذیه استفاده کنید.
- پودر پوست نوزاد: این پودر برای پاک کردن پوست نوزاد و جلوگیری از حساسیت‌های پوستی مورد استفاده قرار می‌گیرد.
در کل، تغذیه نوزادان در سال‌های اول زندگی آنها بسیار حائز اهمیت است و از رعایت اصول تغذیه مناسب، می‌توان برای رشد و توسعه سالم آنها نگهداری کرد.
در صورت داشتن هرگونه سوال یا نگرانی در مورد تغذیه در بخش نظرات بنویسید و یا از مقاله راهنمای کامل مراقبت از نوزاد دیدن کنید.
